Huisvesting en grondkwesties zijn het onderwerp van menig discussie met de Surinaamse overheid. Alvorens een huis te kunnen bouwen, dient men uiteraard eerst grond te bezitten. Grond blijkt er genoeg te zijn, maar veel grond behoort tot de zgn. boedel, waarbij alleen de nabestaanden recht hebben om te beslissen wat met deze grond mag gebeuren. En voor het aanvragen van domeingronden zijn er voorwaarden verbonden en lange wachtlijsten. Daarnaast concentreert men in Suriname zich met name rondom het centrumgebied. Het één en ander resulteert erin dat voor Surinaamse begrippen hoge prijzen voor particulier grond en vastgoed wordt gevraagd.
Privé huisvesting als je vanuit het buitenland komt
Een dak boven je hoofd is natuurlijk een must. Toch besteedt men vaak niet veel tijd hieraan gedurende de de opstartfase of bij het maken van een plan naar Suriname.
Tip: Je kunt zelf de buurten verkennen en verbouwingskosten in kaart brengen. Zorg ook dat je eerst navraag doet over de aannemer die je wilt aantrekken en vraag om offertes vooraf.
Een huis huren
In Suriname is er geen overheidsinstantie die zich bezighoudt met het huren en verhuren van duurdere huizen of zakenpanden. De overheid heeft wel bemoeienis in de sociale woningsector in bepaalde buurten.
Personen die uit het buitenland komen en die niet beschikken over een eigen woning zullen gebruik moeten maken van het huizen (gebouwen) aanbod in particulier bezit. Vaak wordt er op internet of loopt men langs bij een makelaarskantoor. Ook via kennissen kan men erachter komen waar er eventueel mogelijkheden zijn. Op het net wordt er veel geadverteerd.
Het aanbod van appartementen en huurhuizen in Suriname is vrij groot. De prijzen liggen in verhouding met de Surinaamse levenstandaard vrij hoog. Prijzen zijn meestal in buitenlandse valuta’s en variëren voor een redelijke tot heel goede woning tussen de 300- 1500 euro, per maand, afhankelijk van de grootte en de buurt. Dit is voor een grote groep van de lokale bevolking niet betaalbaar, gezien het gemiddelde salaris in Suriname.
Tip gebruik een stratengids en vraag meer informatie over de buurt en de ligging. Let ook op goede waterafvoering, en eventueel scholen, winkels en busverbindingen indien je kinderen hebt die hiervan gebruik zouden moeten maken.
Een eigenhuis kopen
In de praktijk komen er 3 titels op de grond het meest voor in Suriname
1. Erfpacht
2. Grondhuur
3. Eigendom
Erfpacht en grondhuur
Tot 1982 werden de gronden die aan de overheid toebehoorden, door dezelfde overheid in erfpacht uitgegeven aan natuurlijke personen en aan rechtspersonen. In 1982 werden de decreten Landhervorming ingevoerd in Suriname en werd daarin opgenomen dat de grond die aan de overheid toebehoorde voortaan in grondhuur zal worden uitgegeven voor de duur van 40 jaren.
Uitgifte van grondhuur
• Voor de overdracht van een erfpachts- of grondhuurperceel is altijd toestemming van de Overheid nodig.
• Er is een lange wachtrij, maar een stichting en een naamloze vennootschap kunnen ook kopen.
• Wettelijk moet de ontvangst van het verzoek tot overdracht binnen 6 maanden aan de verzoekers worden bevestigd alsmede moet worden doorgegeven binnen hoeveel maanden een eventuele toestemming zal volgen.
•Uitgifte in grondhuur is alleen aan mensen die in Suriname woonachtig zijn en de Surinaamse
nationaliteit hebben of aan rechtspersonen die naar Surinaams recht zijn opgericht en in Suriname
gevestigd zijn.
•Een kleine uitzondering hierop is de uitgifte aan vreemdelingen na goedkeuring van de Raad van Ministers.
In de praktijk blijkt dat de toestemming tot overdracht jaren op zich laat wachten. Onlangs heeft de Wereldbank in haar jaarrapport ook haar bedenkingen uitgesproken betreffende de lange termijn alvorens er toestemming tot overdracht wordt verleend.
Nederlanders kunnen dus behoudens de kleine uitzondering, zoals daarnet vermeld, geen erfpachts- of grondhuurpercelen op eigen naam verkrijgen
Tip: Rechtspersonen, zoals naamloze vennootschappen en stichtingen die naar Surinaams recht zijn opgericht en hun hoofdvestiging in Suriname hebben, kunnen wel onroerend goed in erfpacht of in grondhuur verkrijgen. De nationaliteit van de bestuurders van de stichting of van de aandeelhouders van de naamloze vennootschap speelt daarbij geen rol.
Tip: U besluit een huis te kopen. Laat je goed hierover informeren. Koop nooit zomaar een huis, raadpleeg een notaris en vergelijk de prijzen en de buurten
Eigendomsgronden
Een heel ander verhaal is het bij de eigendomsgronden. Deze grond kan door elk een verkregen worden.
• Als bijvoorbeeld iemand met de Nederlandse nationaliteit of andere dan de Surinaamse nationaliteit een
eigendomsperceel wil kopen dan kan het.
• Indien een ingezetene van Suriname of van een der Caricomlanden een eigendomsperceel wil kopen of
verkopen en overdragen, dan is voor deze overdracht geen toestemming nodig van de Deviezencommissie
• Voor Nederlanders en andere vreemdelingen die niet-ingezetenen zijn van Suriname is deze toestemming
dus wel vereist en wordt meestal binnen twee weken verkregen, waarna de juridische overdracht onmiddellijk kan plaatsvinden
• Verlening dan wel vestiging van hypotheken door ingezetenen hetzij niet-ingezetenen, dezelfde regels, zoals hierboven genoemd, van toepassing zijn bij het verkrijgen van de toestemming van de Deviezencommissie.
Hoge overdrachtskosten
Uit het raport Doing Business 2020 van de World Bank Group blijkt dat de notariskosten bij de aan- en verkoop van onroerende Suriname 14.2 procent terwijl men in de regio 5,9 % en in hoge inkomenslanden gemiddeld 4,2 procent betaald.
Bedrijfshuisvesting
Veel zelfstandigen starten van huis uit, dit heeft zo zijn voordelen. Maar afhankelijk van de branche, en of uitbreiding gaan ondernemers op zoek naar een geschikte bedrijf locatie. Evenals bij persoonlijke huisvesting speelt de buurt ook een belangrijke rol. Maar ook de bereikbaarheid, en de parkeergelegenheid, krijgt je te maken met de regelgeving. Laat je hier vooraf over adviseren. Is het wel toegestaan om jouw bedrijfstype in een bepaalde buurt op te zetten?
Evenals bij privé huisvesting bent u aangewezen op Sociale media ,de VIA 2000, makelaarskantoren, vastgoedbemiddelaars en overige particulieren. Menigeen probeert zoveel mogelijk met zijn onderneming in en rondom het centrum van Paramaribo vertoeven, gezien de bevolkingsdichtheid en de bereikbaarheid waardoor de prijzen in de binnenstad vrij hoog liggen.
U ook op zoek? Hier speelt netwerken een belangrijke rol. Eenmaal iets op het oog, laat u vooraf goed adviseren alvorens u een contract tekent.
Een unit in een winkelcentra (mall) of de panden in de stad varieert afhankelijk van de grote al snel tussen de 600 en de 1500 usd per maand. Buiten het centrum zijn nog redelijkere prijzenmogelijk. Laat bij het huren van woongelegenheden voor je bedrijf vooraf goed adviseren.. Je moet hierbij denken aan eventueel noodzakelijk verbouwingen, waar de eigenaar niet mee akkoord gaat, maar ook aan de plaatsgebonden vergunningen.
Je kunt ook overwegen een bedrijfspand te kopen. Hiervoor gelden dezelfde (koop)regels zoals genoemd bij de persoonlijke huisvesting.
